Monitoring wizyjny w szkole

Z badania „Diagnoza przemocy wobec dzieci w Polsce 2023” przeprowadzonego przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę wynika, że przemoc rówieśnicza stanowi najczęstszą formę przemocy doświadczanej przez nastolatki, a 66% dzieci w wieku 11-17 lat doświadczyło przemocy rówieśniczej przynajmniej raz w ciągu swojego życia. Niestety incydenty przemocy rówieśniczej zdarzają się również w placówkach oświatowych, dlatego w celu zapewnienia większego bezpieczeństwa coraz więcej szkół decyduje się na zainstalowanie kamer. Na czym polega monitoring wizyjny w szkole i na co zwrócić uwagę przed wdrożeniem takiego rozwiązania?
Picture of Jakub Niziołek
Jakub Niziołek

Właściciel marki Elektro-Koncept Kraków, doświadczony specjalista z zakresu instalacji elektrycznych, w tym instalacji inteligentnych, odgromowych i niskoprądowych. Chętnie dzieli się swoją wiedzą, zarówno na blogu, jak i podczas spotkań z klientami.

Spis treści

Monitoring w szkole – co to za rozwiązanie?

Monitoring polega na zainstalowaniu kamer przemysłowych w miejscach, w których istnieją zagrożenia dla osób i/lub mienia. Kamery mogą pracować nieprzerwanie, rejestrując w czasie rzeczywistym wydarzenia, które mają miejsce w polu widzenia urządzenia. Obraz z kamer można nagrywać, co pozwala na obejrzenie zarejestrowanych wydarzeń nawet kilka tygodni lub miesięcy po ich wystąpieniu. Monitoring wizyjny w szkole stosuje się głównie w celu zwalczania przemocy rówieśniczej, a także innych zjawisk patologii wśród dzieci i młodzieży (np. palenia papierosów, picia alkoholu, używania narkotyków). Kamery służą również jako środek przeciwdziałający kradzieży w szkołach oraz wandalizmowi.

Czy w szkole można zainstalować monitoring? Podstawa prawna

Kamery w szkole to temat budzący mieszane uczucia, dlatego wielu uczniów i rodziców zastanawia się, czy takie rozwiązanie rzeczywiście jest legalne. W tym miejscu należy przytoczyć podstawę prawną – art. 108a Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 roku Prawo oświatowe. Zgodnie z tym przepisem monitoring wizyjny w szkole można wprowadzić w sytuacji, gdy takie rozwiązanie jest niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa uczniom i pracownikom szkoły lub ochrony mienia. Co ważne, kamery nie powinny służyć do sprawowania nadzoru nad pracownikami szkoły – mają jedynie zwiększać bezpieczeństwo na terenie placówki.

W jakich miejscach w szkole można zamontować kamery?

Kamery monitoringu można umieścić w pomieszczeniach szkolnych oraz na terenie wokół szkoły. Czy to oznacza, że monitoringiem można objąć sale lekcyjne, sale gimnastyczne czy łazienki? Niekoniecznie. W art. 108a ust. 3 wymienione są bowiem miejsca, w których nie należy instalować kamer.

Monitoring wizyjny w szkole nie obejmuje:

  • pomieszczeń przeznaczonych na zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze (czyli np. sal lekcyjnych i świetlic);
  • pomieszczeń, w których udzielana jest pomoc psychologiczno-pedagogiczna;
  • pomieszczeń dla pracowników, które służą do odpoczynku i rekreacji;
  • pomieszczeń sanitarnohigienicznych (czyli łazienek i toalet);
  • gabinetu profilaktyki zdrowotnej;
  • szatni i przebieralni.

Montaż kamer w ww. pomieszczeniach jest dozwolony, jeżeli istnieją zagrożenia dla bezpieczeństwa uczniów, pracowników lub mienia. Dotyczy to sytuacji, kiedy w pomieszczeniu dochodziło już do niebezpiecznych incydentów, a inne metody zapewnienia bezpieczeństwa okazały się nieskuteczne. Monitoring w tych pomieszczeniach nie może naruszać dóbr osobistych przebywających w nich osób (uczniów, pracowników szkoły, rodziców). W tym celu wskazane jest zastosowanie technik anonimizacyjnych, które uniemożliwiają rozpoznanie osób znajdujących się na nagraniach.

Monitoring wizyjny w szkole – formalności

Z przytoczonych przepisów wynika, że kamery monitoringu można zainstalować głównie na korytarzu oraz na terenie wokół szkoły. W uzasadnionych przypadkach monitoring może obejmować także klasy, przebieralnie, szatnie czy łazienki. Należy jednak pamiętać, że montaż kamer w szkole wiąże się z koniecznością dopełnienia kilku formalności. Jakich?

Monitoring wizyjny w szkole wymaga:

  • zgody organu prowadzącego szkołę (placówkę);
  • przeprowadzenia konsultacji z organami szkoły: radą pedagogiczną, radą rodziców, samorządem uczniowskim;
  • poinformowania uczniów i pracowników szkoły o wprowadzeniu monitoringu (nie później niż 14 dni przed uruchomieniem kamer);
  • poinformowania na piśmie o stosowaniu monitoringu pracowników przed dopuszczeniem do obowiązków służbowych;
  • czytelnego i widocznego oznaczenia terenu monitorowanego za pomocą znaków lub informacji dźwiękowych (nie później niż dzień przed uruchomieniem kamer).

Monitoring w szkole a kwestie techniczne

Warto zwrócić uwagę, że przepisy regulujące monitoring wizyjny w szkole dotyczą środków technicznych, które umożliwiają rejestrowanie obrazu. Oznacza to, że kamery nie mogą rejestrować dźwięku. Ponadto dyrektor placówki powinien ustalić z organem prowadzącym szkołę bezpieczny sposób przechowywania nagrań i danych osób, które te nagrania dotyczą. Należy zadbać o to, aby nagrania i dane były chronione przed dostępem osób nieupoważnionych. Nagrania mogą być przetwarzane tylko do celów wskazanych w ustawie i można je przechowywać jedynie przez 3 miesiące od daty powstania. Po tym czasie nagrania należy zniszczyć, chyba że na podstawie innych przepisów można przechowywać je dłużej. 

Jakie kamery warto zainstalować w szkole?

Monitoring wizyjny w szkole z pewnością powinien obejmować wejście do budynku. Warto tutaj zastosować kamerę z obiektywem długoogniskowym, który umożliwi zidentyfikowanie osób wchodzących do budynku. Do niebezpiecznych incydentów często dochodzi na zewnątrz, dlatego wskazane jest umieszczenie kamer przy boisku, placu zabaw, parkingu oraz innych miejscach wokół szkoły. Monitoring w budynku powinien obejmować szczególnie korytarz, przy czym należy tak dobrać liczbę kamer i ich umiejscowienie, aby uzyskać pełny podgląd na całe pomieszczenie. Dobrym rozwiązaniem są kamery kolorowe wyposażone w czujnik zmierzchu i funkcję automatycznego uruchamiania trybu nocnego. Najwygodniejsze w montażu są kamery bezprzewodowe, jednak system przewodowy zapewnia niezawodne i stabilne działanie nawet w bardzo rozległych budynkach.

Wdrożenie monitoringu w szkole – podsumowanie

Monitoring wizyjny w szkole ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa uczniów i pracowników, a także ochronę mienia przed zniszczeniem lub kradzieżą. Takie rozwiązanie jest wskazane zwłaszcza wówczas, gdy budynek jest duży i liczy wielu uczniów. Monitoring staje się zasadny szczególnie wtedy, gdy w szkole często dochodzi do incydentów przemocy (według badań w niektórych placówkach aż 30-35% uczniów padło w ostatnim czasie ofiarą zachowań przemocowych, z kolei w innych ten wskaźnik wynosi 5%).

Należy jednak pamiętać, że wdrożenie monitoringu w szkole wymaga dopełnienia stosownych formalności. Kamery można zainstalować głównie na korytarzu, chyba że zachodzi uzasadniona konieczność zastosowania monitoringu w innych pomieszczeniach (takich jak sale lekcyjne, szatnie czy łazienki). Nagrania powinny być chronione przed dostępem osób nieupoważnionych i można przechowywać je nie dłużej niż 3 miesiące.

Bezpłatna wycena instalacji monitoringu wizyjnego w szkole

Jeśli chcą Państwo uzyskać niezobowiązującą ofertę na wykonanie instalacji monitoringu wizyjnego w szkole, zapraszamy do kontaktu z nami. Jesteśmy do Państwa dyspozycji:

Kontakt ze specjalistą

Jakub Niziołek
właściciel firmy